چرا صلوات می فرستیم /آیا پیامبر
نیازی به درود ما دارد ؟
کشور ما ایران یکی از کشور های مسلمان شیعی مذهب
در دنیاست و بسیار هم مورد هجمه های متعدد قرار گرفته است. یکی از این هجمه ها
وارونه جلوه دادن باورها و سست کردن انگیزه های دینی و ایمانی مردم است.
سالها بود در هر جمعی که قرار میگرفتیم؛ خواه
جشن، خواه عزا، خوشی و ناخوشی برای رفع گرفتاری و یا حتی هنگام پیروزی، خلاصه در
هر زمانی و هر مکانی کسی از میان جمعیت بلند میشد و میگفت: خشنودی آقا امام زمان
صلوات. اکنون هم همه جا خانه و اداره یا هر جایی که باشیم اگر گروهی به مناسبتی
گرد هم آمده باشند باز هم ذکر صلوات بر (محمد و آل محمد) زینت بخش محافل و مجالس
است.
همه چیز از یک گپ دوستانه شروع شد؛ هنگامی که یکی
از دوستانم سؤالی را مطرح کرد که بی ارتباط با مقدمه ای که عرض کردم نیست. دوستم
پرسید چرا باید برای سلامتی آقا امام زمان صلوات بفرستیم؟ او که سالیان سال است
زنده است صلوات ما چه ارزشی میتواند داشته باشد. اصلاً مگر امام زمان مریض میشود
که با صلوات ما سلامتیاش را بدست آورد؟
با سؤال دوستم تعجب کردم! هم خوشحال شدم هم
ناراحت. خوشحال از پویایی فکرش. همین که ذهن یک جوان به دنبال حقیقت باشد ارزشمند
است و ناراحت از شبهه ای که پیش آمده و این نکته که چه اتفاقی برای ذهن یک جوان
باید افتاده باشد که همه عشق خود به امامش را یکباره و بدون تحقیق زیر سؤال ببرد و
از این عشق احساس پوچی کند و به این دیدگاه برسد که دوست داشتن حضرت مهدی آرزویی
بیش نیست.
در واقع همه باورها سست بود و باید با روشی نوین
به دنبال حقیقت بود. سؤال این عزیز در برهه ای اتفاق افتاد که مدتی در کلاسهای
فرقه های نوظهور عرفانی شرکت کرده و عملاً تحت پوشش و آموزش این تفکر قرار گرفته
بود.
در کتب همه ادیان آسمانی دعا و نیایش از جایگاه
خاصی برخوردار است، کما اینکه بخشهای گسترده ای از این کتب به ذکرهای معنوی
اختصاص یافته که در بین آنها یکی از این ذکرهای معروف در مسیحیت ذکر (هللویاه) میباشد.
این ذکر با آهنگ به خصوصی ادا شده و موجب نجات
جلال و اکرام خداست. شایان ذکر است این آواز به اندازه ای در زندگی مسیحیان جاری
است که حتی نویسنده انیمیشن معروف «شرک» نیز از آن استفاده نموده و جذابیت کارتن
را بینهایت بالا برده است و این به خاطر تأثیر گذار بودن آن در فرهنگ مسیحی است که
کودک و بزرگسال نمیشناسد و بر لب آوردن آن؛ نقطه عطف سعادت و شادابی قلمداد میگردد
و به خاطر همین تأثیر و تأثرات دینی است که در فرهنگ هر جامعه ای ذکر عامل تعیین
کننده است و بستگی به نوع مذهب و فرهنگ آن جامعه دارد که عوامل فرح بخشی و شادی
آفرینی را که موجب سعادت میشود چگونه، کجا و در چه قالبی ارائه کند.
درست است که پیامبر و تبع آن حضرت مهدی (عج) نسبت به مؤمنین در مرتبه
بالاتری قرار دارند، اما آنها نیز در هر مرتبه ای از کمال که باشند، باز هم
نیازمند خدا هستند. «یا ایهالناس انتم الفقرا و الله الغنی الحمید» به این ترتیب
صلوات خدا افاضه رحمت است و صلوات فرشتگان طلب رحمت. به مؤمنین هم سفارش شده صلوات
آنها طلب رحمت است برای پیامبر. طلب رحمتی که از قبل آن روح مؤمنان نیز برکت
یافته و به طهارت نزدیکتر میشود
در همه کشورهای مذهبی مردم برای بزرگان دینی و
عالمان و اندیشمندان خود و حتی چهره های برجسته سیاسی یا علمی شان از این عبارات
استفاده کرده و آن را در مراسمها و مناسبتها تکرار میکنند
” کار آنها درآمیختن خرافات با دین و تضاد ایجاد
کردن در مستندات مسلم و قطعی اسلام است که ذکر شریف صلوات نیز از دست آنها در
امان نمانده است غافل از اینکه «و مکروا و مکر الله و الله الخیر الماکرین.» “
کشور ما ایران یکی از کشور های مسلمان شیعی مذهب
در دنیاست و بسیار هم مورد هجمه های متعدد قرار گرفته است. یکی از این هجمه ها
وارونه جلوه دادن باورها و سست کردن انگیزه های دینی و ایمانی مردم است.
و اما اسلام. اعتقادات در دین اسلام به دو بخش
فردی و اجتماعی تقسیم میشود؛ مثلاً اموری مثل نماز و روزه. یک آیین عبادت فردی
است؛ اگر چه نماز به صورت جماعتش نوعی بازتاب اجتماعی نیز دارد، اما به طور کلی
برای دشمنان امور اجتماعی دینی اهمیت بیشتری دارد. زیرا بر اساس سیاست انگلیسی
(تفرقه بینداز و حکومت کن) هر چه مسلمانان پراکنده تر و فردگراتر باشند، از حساسیت
کمتری نسبت به مسائل جامعه برخوردار خواهند بود و در نتیجه آن آسیبهای اجتماعی به
طرز عمیقتری گریبان گیر جامعه خواهد شد. بدین ترتیب دشمن میتواند بر حریف ضعیف و
پراکنده به صورت جدا جدا پیروز شود. اینجاست که نقطه هدف دشمن آن دسته از افکار و
باورهایی است که تکیه بر وحدت مسلمین و تقویت مسائل اجتماعی جامعه میباشد.
بر اساس این رویکرد است که دشمن فرقه های مختلف
ضاله را در پوشش اندیشه پاک اسلامی و در قالب عرفانهای سراب گونه به ذهن جوان
ایرانی تزریق میکند و با سست کردن اندیشه انتظار و ایمان جوانان، با تکیه بر
استدلالهای به ظاهر منطقی روح عشق ورزی به مهدی (عج) را از آنان میگیرد.
یکی از این باورهای مهم و مؤکد در دین اسلام؛ ذکر
شریف صلوات است. همان طور که در مقدمه بیان شد در این کلاسهای عرفانی به طور غیر
مستقیم این باور مبارک زیر سؤال برده میشود، به نحوی که افراد شرکت کننده در آن
دچار شک و تردید نسبت به این امر مقدس شده و حتی گاهی آن را بی فایده قلمداد میکنند.
در اینجا به ارائه مستندات این ذکر معنوی میپردازیم.
در بین همه متون مقدس اسلامی قرآن در درجه اول
قرار دارد. طبق نص صریح قرآن در (سوره مبارکه احزاب آیه 56) برای اولین بار خود
خداوند دستور ذکر صلوات را به مسلمانان داده است «ان الله و ملائکه یصلون علی
النبی یا ایها الذین امنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما.» همانا خدا و ملائکش بر
پیغمبر درود میفرستند پس شما هم ای مؤمنان بر او صلوات و درود بفرستید و تسلیم
امر او باشید.
نکته قابل اهمیت این است که در این آیه فعل
«یصلون» به صورت مضارع آمده و همین موضوع شبهه دیگری را نیز که در فرقه های مزبور
مطرح میشود که دین اسلام متعلق به هزار و سیصد سال پیش است و اکنون دیگر نوبت حرفهای
تازه است را برطرف میکند. زیرا در ادبیات عرب فعل در زمان حال دلالت بر استمرار
دارد به این معنا که ذکر صلوات همچنان برقرار است.
پیامبر چه نیازی به درود
ما دارد؟
شبهه دیگری که در دوره های عرفانهای نو ظهور مطرح
شده؛ این که پیامبر چه نیازی به درود ما دارد؟ او که انسان کامل است به درود و
دعای ما احتیاجی ندارد.
کار آنها درآمیختن خرافات با دین و تضاد ایجاد کردن در مستندات مسلم
و قطعی اسلام است که ذکر شریف صلوات نیز از دست آنها در امان نمانده است غافل از
اینکه «و مکروا و مکر الله و الله الخیر الماکرین
پاسخ: درست است که پیامبر و تبع آن حضرت مهدی (عج)
نسبت به مؤمنین در مرتبه بالاتری قرار دارند، اما آنها نیز در هر مرتبه ای از
کمال که باشند، باز هم نیازمند خدا هستند. «یا ایهالناس انتم الفقرا و الله الغنی
الحمید» (سوره فاطر آیه 15) به این ترتیب صلوات خدا افاضه رحمت است و صلوات
فرشتگان طلب رحمت. به مؤمنین هم سفارش شده صلوات آنها طلب رحمت است برای پیامبر.
طلب رحمتی که از قبل آن روح مؤمنان نیز برکت یافته و به طهارت نزدیکتر میشود.
اما از آثار فردی این ذکر شریف که بگذریم، عرصه
اجتماعی نیز از فواید و برکات آن بی نصیب نخواهد ماند. وقتی در بین افراد جامعه ای
عاملی موجب تقویت ارتباطات آنها شود عامل وحدت بخش نام میگیرد و این موضوع برای
دشمنان که یکپارچگی مردم مانع استعمار و سلطه آنان است، نشانه خوبی نیست. پس راهی
نمیماند جز تضعیف عامل و تاریک کردن فضای همکاری و همدلی جامعه.
اما جالب است که دشمنان با دست پر به سراغ باورهای
دینی و مذهبی ما میآیند؛ بطوریکه در اندیشه های اسلامی مطالعه کرده و ظرافتهای
آن را بیرون میکشند و برای هر کدام راهکاری ارائه میکنند. گویی آنها حضرت مهدی
(عج) را باور دارند که به این صورت مانع زمینه سازی برای ظهور حضرت میشوند.
آنها از قدرت معنوی اسلام در هراسند و به واقع از
وحدت مسلمانان وحشت دارند. پس به دنبال ایجاد مانع برای تحولات علمی و پژوهشی و
بعد از آن عرصه باورها و اعتقادات دینی رفته و به گمان خودشان تیر خلاص را رها میکنند.
زیرا ساحتهای مذهبی مهمترین جایگاهی است که میشود خیلی نرم و آهسته و با کمک
احساسات، تردید و توهم ایجاد کرد. در یک جمله کار آنها درآمیختن خرافات با دین و
تضاد ایجاد کردن در مستندات مسلم و قطعی اسلام است که ذکر شریف صلوات نیز از دست
آنها در امان نمانده است غافل از اینکه «و مکروا و مکر الله و الله الخیر
الماکرین.» (سوره آل عمران آیه 54)
کلام آخر:
پس صلوات بر (محمد و آل محمد) نشانه وحدت ایمان
و ابراز خشنودی آن حضرت و علامت نزدیک شدن حقیقی ما به خداست «و لو کره المشرکون».
و در آخر با صلواتی بر محمد و آل محمد مطلب را به
پایان میرسانیم؛ (اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم)