پایگاه مقاومت دانشگاه محقق اردبیلی

اهمیت روزه

•  | تاریخ ارسال: 1392/2/29 - 15:41 | 

اهمیت روزه

درباره اهمیت روزه و فواید آن توضیح دهید؟

"یا ایها الذین امنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون": " ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه بر شما مقرر شده است، همانگونه که بر کسانی که بیش از شما (بودند) مقرر شده بود. باشد که پرهیزکاری کنید".

روزه در لغت به معنای امساک و خودداری از هر چیز است و در اصطلاح فقه عبارت است از :"امساک و خودداری از موارد هشت گانه – از هنگام اذان صبح تا اذان مغرب- به قصد انجام دادن فرمان خداوند".

شواهد فراوانی در تاریخ به چشم می خورد که روزه در میان یهود و مسیحیت و اقوام و ملت های دیگر نیز بوده است. آنان به هنگام مواجهه با غم و اندوه و توبه و طلب خشنودی خداوند، روزه می گرفتند تا با این کار در پیشگاه او اظهار عجز و تواضع نموده و به گناهان خود اعتراف کنند. از انجیل استفاده می شود که مسیح علیه السلام چهل شبانه روز، روزه داشته است. قران مجید به صراحت بیان می کند: این فریضه الهی، در امت های پیشین نیز واجب بوده است.

روزه ابعاد گوناگون و تاثیرات مفیدی بروجود انسان دارد. مهم ترین این آثار عبارت است:

1. روزه روح انسان را تلطیف و اراده او را قوی و غریزه هایش را تعدیل می کند.(لعلکم تتقون)

2. روزه برای برقراری مساوات میان فقیر و غنی است تا مردم با چشیدن طعم گرسنگی، به یاد فقیران و محرومان بیفتند و حق آنان را ادا کنند.

3. روزه اثر بهداشتی و درمانی فراوان دارد و باعث سلامتی و تندرستی جسم می گردد. الکسی سوفورین (دانشمند روسی) روزه داری را طریق درمان بسیاری از بیماری ها- از جمله کم خونی، ضعف روده ها ، رماتیسم، نقرس، بیماری های چشم، مرض قند و بیماری های کلیه و کبد- می داند.

روزه های مکروه

پرسش: روزه های مکروه کدام است؟

1. روزه روز عاشورا

2. روزه روز عرفه برای کسی که او را از خواندن دعا باز دارد

3. روزه مستحبی مهمان بدون اجازه میزبان

4. روزه مستحبی فرزند بدون اجازه پدر و مادر

روزه خواران

پرسش: برای چه کسانی روزه خواری جایز است؟

همه مراجع: بر چند دسته روزه واجب نیست ، آنان عبارتند از:

1. پیرمرد و پیرزنی که گرفتن روزه برای آنان مشقت دارد.

2. زن بارداری که گرفتن روزه برای حمل یا خودش ضرر دارد.

3. زن شیردهی که گرفتن روزه برای بچه یا خودش ضرر دارد.

4. بیماری که گرفتن روزه برای او ضرر دارد

5. کسی که بیماری دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند.

6. کسی که به سن بلوغ نرسیده باشد.

7. زنی که خون حیض و نفاس می بیند.

8. کسی که به مسافرت می رود و در جایی قصد اقامت ده روز نمی کند.

9. دختری که به جهت ضعف بنیه گرفتن روزه برای او مشقت فراوان و ضرر دارد.

10. کسی که بیهوش است و یا در کما به سر می برد.

11. دیوانگان

خلط روزه دار

پرسش: آیا فرو بردن خلط، روزه را باطل می کند؟

همه مراجع (به جز بهجت و سیستانی): فرو بردن خلط- چنانچه به فضای دهان نیامده باشد- اشکال ندارد، ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.

آیت الله بهجت: فرو بردن خلط اگر در حال غیر روزه امر عادی باشد و به فضای دهان نیز نیامده باشد، اشکال ندارد، ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.

آیت الله سیستانی: فرو بردن خلط – چنانچه به فضای دهان نیامده باشد اشکال ندارد، ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط مستحب آن است که فرو نبرد.

تبصره: مرز فضای دهان و حلق، مخرج حرف (خ) می باشد.

دود وسیله نقلیه

پرسش: گاهی انسان روزه دار در کنار وسیله نقلیه قرار می گیرد و دود آن به حلق او میرسد آیا روزه اش باطل می شود؟

همه مراجع: اگر با این اعتقاد که دود غلیظ به حلقش نمی رسد در کنار وسیله نقلیه بایستد و به طور اتفاق دود به حلقش برسد روزه اش صحیح است.

بخار حمام

پرسش: تنفس بخار آب در حمام، برای روزه دار چه حکمی دارد؟

همه مراجع: بخار آب حمام، روزه را باطل نمی کند.

عطر روزه دار

پرسش: آیا استفاده از عطر، شامپو، کرم و رژلب در ماه مبارک رمضان مجاز است؟

همه مراجع: هیچ یک از موارد ذکر شده روزه را باطل نمی کند، مگر آنکه رژلب، وارد دهان شده و فرو داده شود.

شستن سر روزه دار

پرسش: شستن سر در زیر شیر آب در حال روزه، چه حکمی دارد؟

همه مراجع: آنچه روزه را باطل می کند، فرو بردن سر زیر آب است، به طوری که یک مرتبه آب، همه سر فراگیرد، اما شستن سر زیر شیر و دوش اشکالی ندارد.

نگاه روزه دار

پرسش: اگر روزه دار به نامحرم نگاه کند، آیا روزه اش باطل می شود؟

همه مراجع: خیر، روزه اش صحیح است.

تبصره: با این عمل از ثواب و ارزش روزه کاسته می شود، از این رو واجب است چشم، گوش، زبان و قلب و همه اعضا، از ارتکاب خلاف و گناه حفظ شوند.

پرسش: چه نوع دروغی روزه را باطل می کند؟

هه مراجع (به جز بهجت، سیستانی و مکارم): دروغ بستن به خدا، پیامبر اسلام ، امامان، و بنا بر احتیاط واجب پیامبران و جانشینان آنان و حضرت زهرا

آیت الله بهجت: دروغ بستن به خدا، پیامبر اسلام و امامان و پیامبران ، جانشینان آنان و حضرت زهرا

آیت الله سیستانی: بنا بر احتیاط واجب دروغ بستن به خدا، پیامبر اسلام و امامان

آیت الله مکارم: بنابر احتیاط واحب دروغ بستن به خدا، پیامبر اسلام و امامان، پیامبران و جانشینان آنان و حضرت زهرا.

سحری و اذان

پرسش: کسی که در سحر تا پایان اذان غذا بخورد، روزه اش چه حکمی دارد؟

همه مراجع: ملاک امساک برای روزه، طلوع فجر صادق است. بنابراین اگر با شروع اذان، اطمینان به طلوع فجر پیدا کند، نباید چیزی بخورد و اگر لقمه ای در دهان دارد، نباید فرو برد. اما اگر اطمینان به دخول وقت ندارد، می تواند چیزی بخورد.

تبصره: البته برای آنکه دچار شبهه بطلان روزه و وجوب قضا نشود، احتیاط آن است که چند دقیقه قبل از اذان صبح، از خوردن و آشامیدن امساک کند.

پرسش: اگر شخصی با اعتقاد به اینکه هنوز اذان صبح را نگفته اند، مشغول سحری بشود، سپس متوجه گردد که اذان صبح گذشته است حکم روزه او چیست؟

همه مراجع( به جز بهجت): اگر بدون بررسی و تحقیق در طروع فجر مشغول سحری شده روزه اش باطل است و باید قضا کند

آیت الله بهجت: اگر بدون بررسی و تحقیق در طلوع فجر مشغول سحری شده بنابر احتیاط واجب روزه اش باطل است و باید قضا کند.

تبصره: فرد یاد شده با وجود اینکه روزه اش باطل شده حق ندارد افطار کند، بلکه باید تا شب از مفطرات امساک نماید.

ضعف بدن روزه دار

پرسش: چشم من ضعیف است و می ترسم روزه برایم ضرر داشته باشد، تکلیف من چیست؟

همه مراجع: اگر خوف ضرر عقلایی باشد، روزه بر شما واجب نیست و اگر تا ماه رمضان سال بعد بیماری اداه یافت، قضا هم واجب نیست . تنها برای هر روز 750 گرم گندم، جو و یا ارد و ... را به عنوان کفاره به فقیر بدهید.

تبصره: ملاک ضرر، تشخیص خود شخص است. یعنی، همین اندازه که ترس شما نسبت به ضرر، عقلایی باشد، کافی است. احتمال ضرر گاهی از قول متخصص و زمانی از تجربه مریض های مشابه و گاهی از تجربه خود انسان، به دست می آید.

پرسش: هنگامی که روزه می گیرم، به شدت بدنم سست می شود و نمی توانم کارهایی مثل درس خواندن را انجام دهم، وظیفه من چیست؟

همه مراجع: این گونه ضعف و سستی ها تا حدودی لازمه روزه است و برای نوع افراد پیش می آید و به جهت آن نمی توان روزه را خورد، ولی اگر ضعف به قدری باشد که معمولا نمی شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.

تبصره: البته انسان می تواند در این شرایط به مسافرت برود( حداقل 5/22 کیلومتر) و روزه خود را بخورد و به وطن برگردد. در این صورت لازم نیست تا مغرب از خوردن و آشامیدن خودداری کند و بعد از ماه رمضان، قضای آن را بجا آورد و کفاره هم ندارد.

کتاب رساله دانشجویی

مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام

مولف : سید مجتبی حسینی

 

---