دفتر هم اندیشی استادان
دیدگاه آلبرت انیشتین در رابطه با ادیان
«نظریه نسبیت» بر پایه منابع اسلامی
آلبرت انیشتین در رساله پایانی عمر خود با عنوان «دی ارکلرونگ» یعنی «بیانیه» که در سال 1954 میلادی آن را در آمریکا و به آلمانی نوشته است، اسلام را بر تمامی ادیان جهان ترجیح می‌دهد و آن را کامل‌ترین و معقول‌ترین دین می‌داند.
این رساله در حقیقت همان نامه‌نگاری محرمانه انیشتین با آیت‌الله العظمی بروجردی است که توسط مترجمان برگزیده شاه ایران، محرمانه صورت پذیرفته است. انیشتین در این رساله «نظریه نسبیت» خود را با آیاتی از قرآن کریم و احادیثی از «نهج البلاغه» و بیش از همه «بحارالانوار» علامه مجلسی (که از عربی به انگلیسی ترجمه و تحت نظر آیت‌الله بروجردی شرح می‌شده) تطبیق داده و نوشته است که هیچ جا در هیچ مذهبی چنین احادیث پر مغزی یافت نمی‌شود و تنها این مذهب شیعه است که احادیث پیشوایان آن، نظریه پیچیده «نسبیت» را ارائه داده ولی اکثر دانشمندان نفهمیده‌اند.
از آن جمله حدیثی است که علامه مجلسی در مورد معراج جسمانی رسول اکرم(ص) نقل می‌کند که : هنگام برخاستن از زمین دامن یا پای مبارک پیامبر(ص) به ظرف آبی می‌خورد و آن ظرف واژگون می‌شود. اما پس از اینکه پیامبر (ص) از معراج جسمانی باز می‌گردند مشاهده می‌کنند که پس از گذشت این همه زمان هنوز آب آن ظرف در حال ریختن روی زمین است. انیشتین این حدیث را از گران‌بهاترین بیانات علمی پیشوایان شیعه در زمینه «نسبیت زمان» دانسته و شرح فیزیکی مفصلی بر آن می‌نویسد.
انیشتین همچنین در این رساله «معاد جسمانی» را از راه فیزیکی اثبات می‌کند (علاوه بر قانون سوم نیوتون، یعنی عمل و عکس العمل). همچنین او فرمول ریاضی معاد جسمانی را عکس فرمول معروف «نسبیت ماده و انرژی» می‌داند: E = M.C2 >> M = E :C2 یعنی اگر حتی بدن ما تبدیل به انرژی شده باشد دوباره عیناً به ماده تبدیل شده و زنده خواهد شد.
انیشتین در این کتاب همواره از آیت‌الله بروجردی با احترام و به لفظ «بروجردی بزرگ» یاد کرده و از شادروان پروفسور حسابی نیز بارها با لفظ «حسابی عزیز» یاد کرده است.
سه میلیون دلار بهای خرید این رساله توسط پروفسور ابراهیم مهدوی (مقیم لندن) با کمک یکی از اعضای شرکت اتومبیل «بنز» از یک عتیقه فروش یهودی بوده و دست‌خط انیشتین در تمامی صفحات این کتابچه توسط خط‌شناسی رایانه‌ای بررسی و تایید گشته است. اصل نسخه این رساله اکنون به صندوق امانات سری لندن - بخش امانات پروفسور ابراهیم مهدوی- سپرده شده و نگهداری می‌شود.
به نظر می‌آید انیشتین اگر چه به حقانیت اسلام اعتقاد داشت اما ـ شاید بنا بر مصالحی ـ به اسلام علاقه و رغبت نشان نمی‌داد و خود را همیشه یک یهودی می‌دانست. برای اثبات علاقه انیشتین به یهود و حتی اسراییل، همین بس که او از حامیان صهیونیزم بود و حتی مقاله‌ای به نام «در مورد صهیونیزم» نوشت و در سخنرانی‌هایی از صهیونیزم دفاع کرد. همچنین انیشتین دارایی‌ها و نیز حق استفاده از تصویر خود را به دانشگاه عبری بیت‌المقدس وقف کرده بود.
* ماهنامه معارف - شماره 92- ص 87