سخنان دکتر گنجی رییس دانشگاه در مراسم سالروز وحدت حوزه و دانشگاه
دکتر گنجی به مناسبت 27 آذر روز وحدت حوزه و دانشگاه در مراسم بزرگداشت این روز گفتند:
27 آذر یادآور شهادت عزیزی است که جان خودرا فدای راه وحدت حوزه و دانشگاه نمود دکتر مفتح مردی از جنس حوزه و دانشگاه شایسته چنین افتخاری بود.
اولین بار موضوع وحدت حوزه و دانشگاه، در سال 1430در مقاله‌ای با عنوان «وحدت مسجد و دانشگاه» به قلم آیت‌الله دکتر مفتح مطرح شد. ویژگی مهم شهید مفتح که او را نماد وحدت گرداند، این بود که هم در حوزه و هم در دانشگاه، شاگردی و استادی را تجربه کرده بود و به اقتضائات هر دو نهاد علمی آگاهی داشت.
اما عمر ایشان کوتاه بود و نتوانستند شکوفایی و گسترش این شعار و هدف را ببینند. چرا که ساعت ۹ صبح روز سه شنبه ۲۷ آذر ۱۳۵۸ در حیاط خلوت دانشکده الهیات دانشگاه تهران با شلیک چند گلوله از سوی ضاربین بشدت زخمی شد و معالجات در بیمارستان اثری نبخشید و حدود ساعت ۲ بعد از ظهر همان روز به شهادت رسیدروحش شاد.
گنجی افزود:
در شرایط فعلی منظور از شعار وحدت حوزه و دانشگاه هم سویی در اهداف است. آنچه را که از این شعار می‌فهمیم و امیدواریم که تحقق پیدا کند، اهداف آموزشی است. یکی از هدف‌های حوزه اداره کردن نیازهای جامعه به نحو احسن در بخش‌های مربوط به دین است و دانشگاه هم از لحاظ علم، صنعت، رفاه و آسایش تامین‌کننده‌ی نیازهای جامعه است.»
وحدت حوزه و دانشگاه از استراتژی‌های اسلام سیاسی است و بر همین اساس «نمی‌توان و نباید پدیده وحدت حوزه و دانشگاه را به یک مناسبت صرف و ساده فرو تنزل داد، معنای این واقعیت را باید در معنای گفتمان سیاسی اسلام جست. این کلان گفتمان شامل: استقلال، آزادی، عدالت و معنویت است که چهار کالای گمشده ایرانیان در طول 150 سال اخیر بودند و همه این‌ها در راستای رشد و تعالی ایران قرار دارند.»
یکی از اهداف عالیه انقلاب اسلامی، تقویت روشنفکری دینی از طریق افزایش هم اندیشی و تعامل فکری میان دو نهاد مهم، یعنی حوزه و دانشگاه است و شاید امروزه کرسی های آزاد اندیشی در راستای همین تفکر بوده باشد ، به طوری که در دوران انقلاب، سخنرانی های روشنگرانه و آموزههای دینی آیت الله دکتر محمد مفتح در دانشگاه تهران، نقش مهمی را در شکل گیری و انجام وحدت رویه ای دو قشر دانشجو و روحانیت و نیز پیروزی انقلاب ایفا کرد و مجاهدت نرم افزاری و علمی ایشان در حدی تأثیر گذار بود، که سال روز شهادت این روشنفکر دینی را با عنوان «روز وحدت حوزه و دانشگاه» نامگذاری کرده اند.
از این رو متولیان حوزه و دانشگاه بایسته است تا در قالب کاربست دیپلماسی کلان فرهنگی به مهندسی مناسبی از «سنت و تجدد» دست یابند، که هر گاه توازن این دو نهاد مهم مختل شود، می تواند انسجام هویت ایرانی - اسلامی، چشم انداز نهادینه کردن روشنفکری دینی و نیز مهار ناتوی فرهنگی را با آسیب های جدی مواجهه کند
متولیان سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران توانسته اند تا به امروز شاکله ی ظاهری وحدت حوزه و دانشگاه را به خوبی حفظ نمایند، ولی در مدیریت نهادینه کردن آن با مشکلاتی روبرو بوده اند، که فقدان آسیب - شناسی مؤلفه های واگرایانه می تواند چشم انداز روشنفکری دینی و بالتبع بنیانهای فرهنگی ساز و هویت ساز انقلاب اسلامی را در میان مدت با چالش هایی مواجه کند؛ به ویژه این که هم اکنون «براندازی نرم» به مهمترین اولویت دیپلماسی امنیتی ایالات متحده و دشمنان انقلاب تبدیل شده است.
عدم حضور قدرتمند حوزه در دانشگاهها به رشد خزنده، پنهان و مدیریت شده رگه هایی هر چند اندک از تفکرات غیر اسلامی و ایرانی، در میان برخی از دانشجویان شده است، که بیانگر نوعی خلاء قانونگذاری، سیاست گذاری، اجرا و نظارت مناسب در حوزه فرهنگ است، که در صورت عدم تبیین پادزهر مناسب، میتواند محیط های دانشگاهی را به جای این که کانون پرورش روشنفکران دینی باشد به کانونی برای رشد روشنفکران غرب گرا و چپ گرا مبدل کند..
آقای گنجی ضمن ابراز نگرانی از موضوع تهاجم فرهنگی ابراز داشتند:
امروزه تهاجم فرهنگی به صورت سازماندهی شده ارزشها و بنیانهای تمدنی ایران ـ اسلامی را نشانه گرفته و مهار آن جز با مدیریت برنامه ریزی شده سازمانی بر اساس «چشم انداز سیاستهای فرهنگی» میسر نخواهد بود.
جایگاه و اهداف راهبردی حوزه و دانشگاه به خوبی تعریف نشده و هر کدام از ساختارهای فرهنگی به صورت جزیره ای و برگزاری همایش های مقطعی در جهت حفظ شاکله ی وحدت (نمای ظاهری) فعالیت می کنند، در حالی که فرهنگ سازی بومی مستلزم برنامه ریزی بنیادین و زیر بنایی است که از پیش شرطهای آن دستیابی به خرد جمعی و حداکثر سازی انسجام فکری ـ رویه ای مثلثِ پژوهشی، نیروی انسانی و ساختار است.
هم اکنون پیامدهای خلأ حوزه و دانشگاه در حد مشکل است و می توان با سیاستگذاری مناسب، موانع را بر طرف کرد، در غیر این صورت با افزایش شکاف میان حوزه و دانشگاه، هزینه های انسجام کاربست وحدت نیز افزایش خواهد یافت، به ویژه این که نظریه پردازان سناریوی «براندازی نرم» از مهمترین دلایل وقوع انقلاب را تقویت روشنفکران دینی در دانشگاه برشمرده اند، به همین منظور با رسوخ فرقه های الحادی، جریانهای ایدئولوژیک سیاسی؛ مانند لیبرال دموکراسی و یا مارکسیستی در صدد تضعیف زمینه های حضور قدرتمند روحانیت در دانشگاهها هستند.قانونمند شدن تعامل میان معاونت فرهنگی ـ اجتماعی وزرات علوم؛ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، سازمان بسیج اساتید حوزه و دانشگاه و بنیاد نخبگان حوزه و دانشگاه می توانند با تقویت حلقه های مشترک مفقوده میان حوزه و دانشگاه، تا حد زیادی پدافند نرم افزاری نظام در برابر ناتوی فرهنگی را تقویت نمایند. در این راستا توصیه می شود تا با قانونمند سازی موضوع وحدت حوزه و دانشگاه و ایجاد تعامل سازنده بین طلبه و دانشجو و ایجاد نیاز به این وحدت از طریق ایجاد واسط علمی بین دو قشر علمی جامعه ،هر چه سریعتر این مشکل در جامعه ما حل شود.