بسم الله الرحمن الرحیم
گزارش پنجمین نشست تخصصی استادان دانشگاه محقق اردبیلی
نقش تربیتی و تاثیرگذاری استادان
نوزدهم بهمن ماه سال هشتاد و هشت
جلسه با قرائت سوره مبارکه فجر آغاز شد و سپس حجه الاسلام و المسلمین حمید علی نسب،مسئول نهاد نمایندگی، ضمن خوش آمد گویی به اهمیت و ضرورت تربیت جوانان و نقش استادان در این فرآیند اشاره نمود سپس دبیر هم اندیشی دانشگاه بمنظور آماده شدن جلسه برای ارائه نظرات متنوع به ابعاد مختلف بحث اشاره نمودند :
1- نقش استاد در شاگردپروری
2- ویژگی های استاد موفق
3- حقوق دانشجو بر استاد
4- وظیفه اساتید در مدیریت اطلاعات دانشجویان
5- نقش استاد در مهارت تفکر انتقادی دانشجویان
6- مخاطب شناسی (ویژگی های جوانان)
7- تجربه ها
آنگاه هر یک از اساتید به ارائه نظرات و دیدگاهشان پرداختند که چکیده مباحث فهرست وار بشرح ذیل می باشد:
آقای عادل زاهد (دکترای علوم تربیتی) و کارشناس موضوع بحث :
- در بیان خواجه نصیرطوسی، انسان موجودی است که کمالش متاخر بر وجودش بوده و لازمه آن ((حرکت)) است که موضوع علم تربیت می باشد و انسان به تربیت انسان می شود.
- اگر مربی در نقطه اوج باشد ( مثل معصوم(ع) ) تاثیرش بیشتر خواهد بود.
- روابط بین استاد و دانشجو می بایست رابطه انسانی باشد.
- رسالت مراکز آموزشی فقط آموزش نیست و نباید بحث ((تربیت)) جدا از ((آموزش باشد)).
- تغییر شخصیت در بزرگسالی دیرتر شکل می گیرد.
- تحقیقات نشان میدهد که بیشتین تغییر در نگرشها در دانشگاه صورت می گیرد.
- شاخصهای تاثیرگذاری :
1- خوش اخلاق بودن
2- درک نیازها و استعدادهای دانشجویان
3- مشکل شناسی، بی تفاوتی به مشکلات دانشجویی ما را از دیگر ابعاد کارمان غافل می سازد.
4- توجه به موقعیت مخاطب
5- دوست داشتن دیگران (عشق به معلمی شاه کلید معلمی است).
6- گوش دادن (از آثارش: حرمت به افراد، سنگ صبور بودن و فرصت ابراز وجود دادن به جوانان می باشد).
7- اجازه دادن به بیان عواطف و احساسات.
8- توجه به نکات مثبت مخاطب.
9- تامین بهداشت روانی کلاس.
10- دوری از جدال و ستیزه و توجه به منطق و استدلال.
آقای عزیز حبیبی (دکترای شیمی) :
- شخصیت افراد قبل از دوران جوانی (در محیط خانه و مدرسه) شکل می گیرد.
- تغییر نگرشها در واقع ملول تربیت قبلی بوده که محل بروز پیدا نکرده است و با توجه به فضای باز و بستر مناسب دانشگاه در آن زمان این تغییرات خودش را نشان می دهدو
آقای یعسوب اصغری (عضو گروه معارف اسلامی) :
- اهمیت دادن به بحث تزکیه در کنار تعلیم
- آسیب شناسی عملکرد استادان
- استخراج مفاهیم تربیتی از متون تاریخی و ادبی و بیان آنها
- ایجاد ارتباط صمیمی با دانشجویان
- آموزش اخلاق حرفه ای (کاربردی) جهت استادان
- ارسال پیامهای فرهنگی از طریق اتوماسیون اداری
آقای بهرام فتحی (مهندسی صنایع غذایی) :
- لزوم تداوم نقش ایجابی و تاثیر گذاری اساتید
- رفع نیازهای دانشجو و توجه به نیازهای اولیه شان (با توجه به تاکید متون دینی بر قضاء حاجت مؤمن)
- لزوم توجه به نیازهای مادی و معنوی دانشجویان و همراهی این نیازها در امر تربیت (وگرنه نگاهها یک بعدی شده و نتیجه مطلوبی نخواهد داشت).
آقای بهروز سبحانی (دکترای جغرافیا) :
- ایجاد انگیزه جهت فعالیتهای فرهنگی اساتید مانند: ترتیب استفاده از 20 امتیاز فرهنگی برای شرکت کنندگان در کارگاههای آموزشی برگزار شده.
- حضور پررنگ اساتید در نشستهای هم اندیشی در دانشگاه ها.
آقای معرفت سیاه کوهیان (دکترای تربیت بدنی) :
- اول تربیت خود بعد دیگران (تربیت یعنی بخود پرداختن وانگهی بر دیگران پرداختن)
- اکثر اساتید دغدغه های خود را مطرح می کنند و از همین زاویه مطالب خود را می خواهند و بی خبر از دغدغه های دانشجویان اند.
- اصلاح رفتارها و برخوردهای صادقانه با دانشجویان و گذشتن از خود و چنگ زدن بخدا.
- همراهی با خواسته های دانشجویان (بمنظور برقراری و تداوم ارتباط).
آقای برومند صلاحی (دکترای جغرافیا) :
- در دانشگاه دریافت محصول خانواده و مدرسه را داریم.
- عدم فراموشی نقش کارکنان و دیگر دانشگاهیان در تاثیرگذاری بر دانشجویان.
- لزوم تداوم کارها در راستای ارتقا ء نگرش اساتید.
آقای یاور رستم زاده (مهندسی معماری) :
- توجه به اهمیت عمل در تاثیر گذاری بر دانشجویان.
- لزوم رعایت حداقل های اخلاقی توسط اساتید.
- ایجاد فضای مناسب جهت اظهارنظرهای دانشجویان.
- لحاظ نمودن فعالیتهای فرهنگی در آیین نامه ارتقاء اساتید.
- حل مشکلات اساتید (استخدام، تبدیل وضعیت و ...).
آقای سید کریم شفقی اصل (مهندسی شیمی) :
- اولویت نقش اساتید در تاثیر گذاری بخاطر ارتباط نزدیک با دانشجویان.
- سخت گیری های بی جای آموزشی و تصمیمات تند و استفاده ابزاری از نمره توسط بعضی از اساتید تاثیرات منفی بسیاری دارد.
- اهمیت دادن و توجه به سرنوشت دانشجو در کلاس.
- توجه به نیازهای دانشجو و ایفای نقش مشاوره ای برای آنها.
- اصلاح سیستم مدیریتی دانشگاه ها (رفتارهای سازمانی مبتنی بر الگوهای کاملا دینی و ارزشی باشد).
حجه الاسلام حمید واحدی زاده (معاونت نهاد و استاد مدعو) :
- با توجه به نقش تاثیر گذار دانشگاهها در نگرشها می بایست به تاثیرات مثبت دانشگاه ها متمرکز شد.
- لزوم وقت گذاشتن اساتید برای دانشجویان (ارتباط فقط به مسائل آموزشی محدود نشود بلکه منجر به تعامل سازنده شود).
- باجرات پروراندن دانشجویان در مباحث علمی و حرکت دادن به سمت نواندیشی و تولید علم و تحقق نهضت نرم افزاری.
حجه الاسلام احمد محصل فقهی (پیشکسوت امر تعلیم و تربیت و استاد مدعو) :
- معلمی از خودگذشتگی و ذوق می خواهد آنهم در تمامی ابعاد.
- لزوم توجه به فنون و مهارتهای تدریس.
- استعانت از خدای متعال در ایفای نقش تاثیرگذاری و معلمی.
حجه الاسلام حمید علی نسب (رئیس شورای هم اندیشی) :
- امروزه در بحث تربیت، نگرش ملی و فرخنگی لازم است (آشنایی و آگاهی با نیازها و ضرورتها و اقتضائات روز).
- توجه به مشکلات و فضای فکری دیگران.
- عدم نگاه اقتدارگرایانه در امر تربیت و تاثیرگذاری.
- اهمیت دادن به آشنایی دانشجویان با تفکر انتقادی.
- انتقال روش مساله محوری به جای خودمداری و مدیریت اطلاع دانشجویان.
- تربیت امانت داری است، حداقل مفهوم آن ارتقاء شخصیت اخلاقی دانشجویان است.
آقای امین فتحی (عضو گروه معارف اسلامی و دبیر هم اندیشی استادان دانشگاه) :
- موضوع علم اخلاق، صفات انسانی و رسالت تربیت رشد شخصیت افراد است.
- تاثیرگذاری بر سه محور استوار است: دانایی (علم و دانش تربیتی) ، دارائی (آن مقداری که به صفات مثبت آراسته شده و فضیلتهایی که دارد) و توانایی (تجربیات و مهارتهای تاثیرگذاری).
- ایجاد ارتباط با مخاطب لازمه تاثیرگذاری و از فنون مهم موفقیت در امر تربیت است.
- از نظر کارشناسان علوم تربیتی، ((ارتباط)) با سه عنصر درک ذهنیت و ضمیر مخاطب و همدلی و همراهی با او و صبر و بردباری حاصل می شود.
- اساس مکتب تربیتی پیامبر (ص) بر عمل استوار است نه فقط آموزش.
- با توجه به لزوم تربیت در مراکز آموزشی آیا فرآیند ((تربیت استاد)) در مراکز آموزش عالی لحاظ می شود؟
- مخاطب شناسی (برخی از خصوصیات و روحیات امروزه جوانان):
1- احساسی بودن
2- فرار از محدودیتها
3- نیاز به محبت و شادی و نشاط
4- خلاهای شخصیتی همراه با دغدغه های گوناگون
5- تاثیرپذیری از شخصیت مثبت و روحیه دادن ها
6- رویکرد به الگوهای بیگانه (در نتیجه عدم توجه به موضوعات مورد علاقه آنان)
7- عدم درک صحیح از اعمال و رفتارهای دینی
8- سطحی شدن علاقه ها تغییر ذائقه ها و دور شدن از اهداف اصلی
9- صداقت و پاکدامنی
10- بالا بودن قدرت درک و بهره هوشی