چکیده‌ی سومین نشست تخصصی هم‌اندیشی استادان دانشگاه محقق اردبیلی

آسیب ها وچالش های دروس معارف اسلامی

چهاردهم دی ماه سال هشتاد و هفت

                         

    * امین فتحی دبیر هم‌اندیشی (عضو هیأت علمی دانشگاه) :

  - ضرورت پرداختن به مشکلات و چالشهای اساتید گروه معارف اسلامی در مواجهه با دانشجویان و کلاسهای درسی.

  - ضرورت بالا بودن اطلاعات دینی اساتید علاوه بر تخصص و مجوز مربوط به رشته درسی، بخاطر مراجعه دانشجویان به آنها.

  - جایگاه و اهداف دروس معارف اسلامی در راستای تقویت مبانی اعتقادی و پاسخگوئی به هر گونه شبهات موجود.

  - ذکر مصادیقی از شبهاتی که در فضای فکری روز بیشتر مطرح می‌شود از جمله موضوع توسل.

  از علل مشکلات :‌

  1- عدم درونی شدن آموزه‌های دینی و باورهای اعتقادی در جوانان و شکنندگی این حالت در مقابل شبهات و فضاهای فکر مخالف.

  2- عدم جامعیت و ویژ گی درسی داشتن کتابهای تألیف شده برای تدریس گروه.

  پیشنهادات:

  1- برخورد صادقانه و تصحیح نوع رفتار با دانشجو.

  2- مرتبط کردن دانشجویان با کتابخانه نهاد نمایندگی و گروه معارف اسلامی دانشگاه .

  3- تجهیز کتابخانه مرکزی به کتب دینی لازم با نظارت دفتر نهاد.

  4- توجه به موضوع تحقیق کلاسی در مسائل مبتلابه.

  5- با توجه به نقش محوری الگوها در شکل‌گیری شخصیت جوانان اختصاص بعضی از تحقیقات درسی به شخصیتهای دینی و انقلابی و شهیدان والامقام.

  6- تهیه بسته‌های فرهنگی مناسب جهت استفاده اساتید.

 

 

 

  * حجه الاسلام اکبری جدی مسئول نهاد نمایندگی(عضو هیئت علمی دانشگاه):

  زمینه‌های مشکلات:

  1- افزایش ترکیب اهل سنت با شیعه در کلاسهای درسی .

  2- افزایش شبهات وهابیت و تقابل افراطی از طرف بعضی از خطبا و مداحان در جامعه.

  3- دامن‌زدن به اختلافات قومی و مذهبی بصورت برنامه‌ریزی شده بخصوص در دانشگاه‌ها.

  پیشنهادات:

  1- برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوعات خاص برای اعضاء گروه با حضور اساتید صاحبنظر(حداقل دو روزه با موضوع وهابیت).

  2- توانمندی استاد باعث مدیریت با اقتدرا جلسه و کلاس شده و منجر به برخوردهای عصبی و احساسی نمی‌شود.

  3- ضمن تثبیت اصول خود و بدون انفعال، عدم حساسیت‌زائی در کلاسها و عدم وجود حاشیه.

  4- ارتباط بیشتر اعضای گروه با نشریه معارف و درخواست نیازها و تداوم همکاری‌ها با آن.

  5- تهیه جزوه‌های معرفی سایتهای اسلامی جهت استفاده و نیز ارائه در کلاس‌ها.

 

 

  * خانم دکتر اشرف میکائیلی مدیر گروه معارف اسلامی (عضو هیئت علمی دانشگاه – دکترای عرفان اسلامی):

  - احساس مسئولیت خوب در بین همکاران دانشگاهی.

  - علی رغم نگرشهای خاص به گروه از طرف جوانان و نیز وجود مشکلات زیاد، ارزشیابی‌های همکاران بسیار بالاست.

  - ضرورت همکاری اساتید گروه و هماهنگی‌های لازم در پاسخهای شبهات.

  - لزوم افزایش همکاری‌ها در ارائه تحقیقات مشترک با موضوعات مبتلابه.

 

 

  * آقای عباس فنی‌اصل (عضو هیئت علمی دانشگاه-کارشناسی ارشد فلسفه و کلام):

  زمینه‌های مشکلات در اجتماع:

  - متأسفانه همیشه به فکر علاج واقعه پس از وقوع هستیم.

  - عدم وجود مدیران متفکر در مراکزی که تأثیرات مستقیم در افکار و اندیشه‌های دینی مردم دارد نظیر مجموعه صدا و سیما.

  - وجود تعارض بین آموزه‌های مذهبی و مسائل فرهنگی جامعه و نیز در کتب درسی معارف.

  - تعدد و پراکندگی مراکز تصمیم‌گیری در ارتباط با گروه معارف اسلامی و به تبع آن مشکلاتی که برای اعضاء گروه پیش می‌آید (در مقایسه با دیگر اساتید).

  * آقای حسین پنجعلی زاده (استاد مدعو – کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث):

  زمینه‌ها:

  - عدم آگاهی و پیروی از هوای نفس دو عامل اصلی انحرافات جوانان.

  - گستردگی مراجعه به اساتید معارف جهت طرح سؤالات و اشکالات مختلف.

  - خنثی شدن تأثیرات مثبت اساتید گروه توسط عوامل بیرونی.

  - پایین بودن میزان حق‌ التدریسی در بعضی از دانشگاه‌ها باعث عدم استقبال بعضی از اساتید می‌شود.

  پیشنهادات:

  1- محدود نشدن اساتید به موضوعات درسی کتابها.

  2- مشخص شدن مرز غلو در حق ائمه(ع).

  3- سعه صدر و تحمل اختلاف اندیشه‌ها توسط اساتید گروه.

 

 

  * آقای سید موسی موسوی (استاد مدعو – کارشناسی ارشد فلسفه و کلام):

  - در صورت مطرح شدن نظرات مختلف و وجود تنش در کلاس، دانشجویان همیشه طرفداری از حق می کنند.

  - بعضی از شبهات با بزرگنمائی و اهداف خاصی مطرح می‌شود (مثل فرهنگ و دین ایران باستان).

  - عدم آگاهی کافی دانشجویان اهل سنت از مبانی فقهی ، تاریخی و کلامی خود.

  - بد مطرح شدن مسائل کلاس برای مسئولین ( غیر از آنچه در کلاس گذشته است).

 

  * آقای امید علی رعنایی (استاد مدعو – کارشناس ارشد روابط بین‌الملل):

  - حساسترین زمان جوان دوران تحصیلات دانشگاهی است (حداقل 4 سال) لذا ضرورت توجه بیشتر به این جونان مضاعف می‌شود.

  - مسئولیت سنگینی گروه‌های معارف و نهاد نمایندگی در ارتباط با مسائل دینی جوانان.

  - لزوم توجه به مباحث مقام معظم رهبری که همیشه ناظر بر نیازها و مسائل روز است از جمله پرهیز از سطحی نگری‌ها و ظاهرگرائی‌ها.

  - ضرورت تزریق روحیه عدالت‌طلبی در کلاسها.

  - لزوم مشارکت دادن دانشجویان در مباحث درسی.

  - تهیه جزوات از مسائل روز و تغذیه فکری اساتید.

  - ضرورت جلسات گروه با مسئولین اجرائی استان‌ها و انتقال مسائل و مشکلات.

  - عدم تأثیرگذاری مراکز دانشگاهی در مسائل جامعه یک نقص است.

 

  * آقای یعسوب اصغری‌نیاری (عضو هیئت علمی – کارشناسی ارشد علوم سیاسی):

  پیشنهادت:

  1- برخورد عقلانی و جواب منطقی به شبهات پاسخ مثبت می‌دهد.

  2- برگزاری مسابقات از موضوعات دینی (با سطح کیفی بالا) در بین دانشجویان.

  3- استفاده از ابزارهای مناسب درسی مثل: (power point) و فیلم.

  4- عدم حساسیت‌زا بودن سایتها و ارجاع مخاطبین به منابع اصلی مخالفین در موضوعات مورد نظر.

 

  * حجه الاسلام سید حسین موسوی زنجانی (استاد مدعو – محقق و نویسنده):

  - نحوه برخورد با جوانان خودش اگر علم هم نباشد یک شیوه خاص خود را می‌طلبد.

  - در معرض اتهام بودن اساتید گروه بعنوان نماینده حکومت.

  - توجه به این نکته که: هر سئوالی شبهه نیست بلکه ممکن است حقیقت داشته باشد.

  - عدم محدودیت در حیطه درسی اساتید گروه در مقایسه با دیگر اساتید و گروهها.

  - تبیین موقعیت و تخصص خود، توسط استاد در ابتدای کلاس تا سمت و سوی سئوالات بسوی تخصص وی باشد.

 

  * آقای بهراد اسدی (استاد مدعو – کارشناس ارشد فرهنگ و تمدن اسلامی):

  - نبود انگیزه میان دانشجویان برای دروس معارف و بیشتر بخاطر استفاه از نمرات دروس عمومی.

  - سهل الوصول بودن کتب مخالفان مذهب و مشکل بودن تهیه کتب و محصولات فرهنگی خودی.

  - عدم وجود اساتید با مجوزهای لازم برای گروه (بعنوان مشکل عمده برای گروه مطرح است).

  - تناقض در فصول کتب درسی و به روز نبودن مطالب درسی.

  - عدم حضور بموقع و کافی در کلاس توسط بعضی از اساتید و حضور نیز معمولاً همراه با دغدغه‌های زیاد است.

  - لزوم تخصصی کردن بعضی از موضوعات درسی با مخاطب خاص.

  - ضرورت استفاده از ابزاهای نوین کمک آموزشی.

 

  * حجه الاسلام حمید علی نسب (استاد مدعو – معاونت نهاد):

  مشکلات:

  1- ضعف مبانی در کتب درسی فعلی گروه معارف.

  2- ضعف جایگاه دروس معارف اسلامی در بین دیگر اساتید و حتی مسئولین دانشگاه‌ها.

  پیشنهاد:

  1- طرح دغدغه‌های فکری دانشجویان در کلاس، بدون ابزارهای آموزشی نیز جوابگوست.

  2- مجموعه جزوه‌های دکتر حسینی قزوینی برای بحث وهابیت مفید و به روز است.