بسم الله الرحمن الرحیم

  در محضر استاد (13)

  خدا را در کجا می جویید؟

  گر شبی در منزل جانانه مهمانت کنند،

  گول نعمت را مخور، مشغول صاحب خانه باش .

  سؤال : منزل جانان کجاست؟

  جواب : تمام عالم محضر و منزل خداست؛ هیچ کجا را در این عالم نمی توان خالی از حضور خداوند یافت .

  سؤال : پس نعمت های عالم به چه دردی می خورند؟ آیا بهره مندی و لذّت بردن از آن ها، به معنی گمراهی و فریب خوردن است؟

  جواب : به نکته ی بسیار مهمّی اشاره شد .

  دقّت: حضرت دوست فرموده است که عالم را برای انسان و انسان را برای خودم آفریدم .

  پروردگار متعال تمامی عالم را بر پایه ی محبّت تقریر فرموده و هیچ مخلوقی را در عالم بیهوده خلق نکرده است. تقدیر خداوند بر این بوده است که انسان را در میان این همه زیبایی، نظم، انسجام و تنوّع بیافریند؛ بدون بهره مندی از آفریده ها و لذّات مشروع دنیوی، انسان قادر به ادامه ی حیات نیست. برای مثال بدون خوردن، خوابیدن، نوشیدن و... چگونه می توان مرکب تن را حرکت داد؟

  اما نکته ی مهمّ این است که نباید دلبسته ی مادّیّات شد. نباید زیبایی ها و تنوّع محسوسات، انسان را از هدف اصلی خلقت و حرکت به سوی کمال باز دارد .

  پای نعل دنیا را، به گل باید زد نه به دل .

  سؤال : چرا لذّات دنیا، حتّی در حدّ خرید یک اسباب خانه یا پوشیدن لباس نو یا رسیدگی به امور خانواده، باعث افول حال خوش دعا، نماز و بندگی در انسان می شود؟ آیا ظهور چنین احوالی، در نتیجه ی مشغولیّت نیست؟

  جواب : اولاً احوالات معنوی ثابت نیست. بلکه حالات روحی و معنوی انسان مدام تغییر می پذیرند؛ گاهی همین احوالات خوش حجاب می شوند و انسان را گرفتار غرور و انانیّت می کنند؛ به همین دلیل در حالات خوش هم باید استغفار کرد و اگر چنین حال خوشی از انسان گرفته شود، لطف الهی به شمار می آید .

  دوم: مهمّترین مرحله ی سلوک کسب روزی حلال است به طوری که در احادیث به "جهاد در راه خدا" تعبیر شده است.
بدانید که اگر کار و تلاش برای فردی حجاب واقع شود :

  1. می تواند در اثر وسوسه ی نفس أمّاره باشد تا شخص از کار و تلاش دست بکشد و گوشه نشینی کند.(رفتار صوفیانه مطرود است ).

  2. می تواند در اثر نیّت عمل باشد. نیّت هر عملی که برای کسب رضای خدا باشد، یاد او و توجّه به حقّ در طول کار و کسب روزی فراموش نشده و مشغولیّت دنیوی حاصل نمی شود.(همه جا و در هر کاری نیّت قُربهً اِلی الله مؤکّد است ) .

  سؤال : آیا تحصیل و ازدواج مانعی برای سیر الی الله نیست؟

  جواب : یکی از صفات خداوند، «عالم» است. انسان بدون کسب علم و آگاهی چگونه می تواند معرفت حاصل کند؟
دمی تعمّق و تفکّر در چیستی و چرایی عالم، برتر از سال ها عبادت نا آگاهانه است .

  امّا در مورد ازدواج ، تنها راه مشروع رفع نیاز و غریزه جنسی انسان، ازدواج است؛ امر مقدّسی که سنّت پیامبر معرّفی شده است. ازدواج انسان را از خودخواهی می رهاند و بعد از ازدواج، انسان نیمی از دین خود را کامل می کند و مسیر برای رسیدن به کمال حقیقی بسی هموارتر می شود. رهبانیّت از ادیان و باورهای منحرفی است که وصال به معبود را در زندگی مجرّدی ممکن دانسته است. متأسّفانه پیروان چنین اعتقادات و رفتارهایی اغلب به انحرافات اخلاقی گرفتار می شوند .

  تذکّر: اگر امروزه اغلب ازدواج ها، امری بازدارنده از کمال و رشد روحی به شمار می آیند، در نتیجه ی غفلت حاصل از نیّت، تفکّر و تعمّق صحیح در ازدواج است .

  سؤال : چرا با وجود مراقبه ی دقیق، حال خوش سر نماز و عبادات مستحبّی حاصل نمی شود؟

  جواب :

  1. خدا را فقط سر سجّاده نباید جست.

  2. در طول روز باید به حضور معبود توجه کرد تا سر نماز هم اتّصال با عرش حاصل شود.

  3. اگر حال حضور و توجه حاصل نشد نیز باید تسلیم خواسته ی معشوق شد، چرا که او حال قبض را پسندیده است.
یکی درد و یکی درمان پسندد

  یکی وصل و یکی هجران پسندد.

  من از درمان و درد و وصل و هجران

  پسندم آن چه را جانان پسندد .

  سؤال : مشکل دیگر این است که، چرا وقتی بسط دل جای خود را به قبض ارزانی می دارد، انسان ناخود آگاه به حالت عصبی یا گوشه نشینی و افسردگی گرفتار می شود و حوصله ی کسی را ندارد؟

  جواب : چون او رضای خدا را نمی جوید؛ بلکه در پی خشنودی خود است .

  سؤال : آیا بهتر نیست کار و اداره را رها کرد و در گوشه ای خلوت به عبادت خدا و بندگی او مشغول شد؟ در چنین حالتی بندگی و وصال سریع تر حاصل نمی شود؟

  جواب : وقتی فقر وارد زندگی شود، ایمان را از در دیگر بیرون می راند. بدون کار و درآمد ماهانه یا روزانه، گذران زندگی ممکن نیست. در ضمن، با گذر ایّام و تکراری شدن مراقبه ها و برنامه ها و حالات سلوکی، انسان دل زده می شود و ناخود آگاه شرایط زندگی عادّی را می طلبد. در نتیجه خسته می شود و از نیمه ی راه برمی گردد .

  میانه روی در تمام مراحل زندگی مورد تأکید دستورات اسلام است. در میان خلق زیستن و به یاد یار بودن، هنر است و چه نیکوست اگر سالک همدل و همراهی با خود داشته باشد و به تنهایی این راه را طی نکند و چه نیکوتر است که آن همراه، همسرش باشد؛ چرا که وصل به معشوق در این سیر، هموارتر خواهد بود .